ถ้าคุณได้อ่านบทความก่อนเกี่ยวกับ วงกลมแห่งการควบคุม (Circle of Control) คุณคงเริ่มเข้าใจแล้วว่า เราควรโฟกัสที่สิ่งที่เราควบคุมได้ เช่น ความคิด อารมณ์ การกระทำ และคำพูดของเราเอง ซึ่งเป็นแนวคิดที่เรียบง่ายแต่ทรงพลังมากในการรับมือกับความวุ่นวายในชีวิตของเรา แต่วันนี้เราจะลึกซึ้งไปอีกขั้นด้วยการสำรวจปรัชญา สโตอิก ซึ่งมองว่า การควบคุมตนเองและการปล่อยวางเป็นหัวใจสำคัญของการมีชีวิตที่ดี
ปรัชญาสโตอิกมีอายุยาวนานถึง 2,500 ปี แต่ความคิดเหล่านี้ยังคงทันสมัยและนำมาใช้ได้ดีในชีวิตประจำวัน แนวคิดของสโตอิกเกี่ยวข้องโดยตรงกับสิ่งที่เราพูดถึงใน วงกลมแห่งการควบคุม เพราะสโตอิกเชื่อว่าเราควรโฟกัสเฉพาะสิ่งที่อยู่ในอำนาจของเรา เช่น ความคิด การตอบสนอง และการกระทำของเรา ส่วนสิ่งที่อยู่นอกการควบคุม เช่น ความคิดเห็นของคนอื่น เหตุการณ์ที่ไม่คาดคิด หรือสิ่งที่เกิดขึ้นในอนาคต เราควรปล่อยวาง
สโตอิกกับวงกลมแห่งการควบคุม: ทำไมสองแนวคิดนี้ถึงเข้ากันได้ดี?
ถ้าคุณลองพิจารณาแนวคิดของ วงกลมแห่งการควบคุม เราได้แบ่งสิ่งต่าง ๆ ออกเป็นสองวงกลมใหญ่ ๆ คือ สิ่งที่ควบคุมได้ และ สิ่งที่ควบคุมไม่ได้ สโตอิกก็มีแนวคิดที่คล้ายกัน โดยสอนว่า เราควรใส่ใจกับสิ่งที่อยู่ในความควบคุมของเรา เช่น การตอบสนองต่อสถานการณ์ต่าง ๆ การจัดการความคิดและอารมณ์ และละทิ้งการพยายามควบคุมสิ่งที่อยู่นอกเหนือจากนั้น
ตัวอย่างง่าย ๆ เช่น เมื่อมีใครบางคนพูดสิ่งที่ไม่ดีเกี่ยวกับเรา แนวคิดสโตอิกสอนว่า เราไม่สามารถควบคุมสิ่งที่เขาคิดหรือพูดได้ แต่สิ่งที่เรา ควบคุมได้ คือการตอบสนองของเรา เราจะเลือกให้สิ่งเหล่านั้นมาทำลายอารมณ์ของเรา หรือเราจะปล่อยวางและมุ่งเน้นที่การทำให้ตัวเองดีขึ้น? สุดท้ายแล้ว มันกลับมาที่การควบคุมตนเอง ซึ่งเป็นพื้นฐานของการมีชีวิตที่สงบและมั่นคง
12 ข้อคิดจากสโตอิกที่ช่วยให้คุณใช้ชีวิตดีขึ้น
- ควบคุมสิ่งที่ควบคุมได้
เหมือนกับที่เราได้กล่าวไว้ใน วงกลมแห่งการควบคุม สโตอิกสอนว่าเราควรโฟกัสไปที่สิ่งที่อยู่ในอำนาจของเรา เช่น ความคิด การกระทำ และอารมณ์ของเรา การทำเช่นนี้ช่วยให้เราปลดปล่อยความเครียดและมุ่งมั่นพัฒนาตนเองได้อย่างเต็มที่ - มุ่งเน้นที่ปัจจุบัน
สโตอิกเน้นเรื่องการใช้ชีวิตในปัจจุบัน และไม่ให้เราจมอยู่กับอดีตหรือกังวลกับอนาคต การฝึกสติให้อยู่กับปัจจุบันไม่เพียงแค่ช่วยให้เรารู้สึกสงบ แต่ยังช่วยให้เราตอบสนองต่อสถานการณ์ต่าง ๆ ได้ดีขึ้น - ยอมรับความไม่แน่นอน
ชีวิตเต็มไปด้วยสิ่งที่ไม่คาดคิด สโตอิกสอนให้เรายอมรับความไม่แน่นอนนี้แทนที่จะต่อต้านมัน การยอมรับจะช่วยให้เราลดความกังวลและมีสติในทุกสถานการณ์ - ฝึกฝนความอดทน
สโตอิกสอนว่า ความอดทนคือคุณสมบัติที่จำเป็นสำหรับการผ่านพ้นความยากลำบาก เมื่อเราฝึกความอดทน เราก็สามารถรับมือกับสถานการณ์ที่ยากลำบากได้อย่างมีสติ - ปล่อยวางสิ่งที่ไม่จำเป็น
บ่อยครั้งที่ชีวิตเราถูกขับเคลื่อนด้วยสิ่งที่ไม่จำเป็น การปล่อยวางสิ่งเหล่านี้จะช่วยให้เรามีพื้นที่มากขึ้นสำหรับสิ่งที่สำคัญในชีวิต - ฝึกสติอยู่เสมอ
การฝึกสติเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้เราตระหนักถึงความคิดและอารมณ์ของเราเอง การรู้ตัวและเข้าใจตนเองเป็นพื้นฐานสำคัญของการควบคุมตนเอง - มองหาโอกาสในความยากลำบาก
ทุกความท้าทายในชีวิตมักจะมาพร้อมกับโอกาส การมองหาด้านบวกในสถานการณ์ที่ยากลำบากเป็นหนึ่งในหลักการสำคัญของสโตอิก - เปรียบเทียบตัวเองกับตัวเอง
สโตอิกสอนว่า การเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่นจะนำไปสู่ความทุกข์ เราควรเปรียบเทียบตัวเองในอดีตกับตัวเองในปัจจุบัน เพื่อวัดความก้าวหน้าและการเติบโต - ทำดีที่สุดในทุก ๆ วัน
การทำดีที่สุดในทุกวันไม่ใช่เรื่องเล็กน้อย แต่มันคือชัยชนะที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในชีวิต เพราะมันแสดงให้เห็นว่าเรากำลังพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง - ขอบคุณในสิ่งที่เรามี
การขอบคุณในสิ่งที่เรามีจะช่วยให้เรามีความสุขและรู้สึกพึงพอใจมากขึ้น - เรียนรู้จากความผิดพลาด
ความผิดพลาดเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต การเรียนรู้จากความผิดพลาดจะช่วยให้เราเติบโตและแข็งแกร่งขึ้น - มีชีวิตอยู่เพื่อผู้อื่น
การทำประโยชน์ให้กับผู้อื่นเป็นสิ่งที่ทำให้ชีวิตของเรามีความหมายมากขึ้น และช่วยให้เรารู้สึกเติมเต็มจากการสร้างประโยชน์ให้คนรอบข้าง
สรุป: สโตอิกกับการควบคุมตนเอง
ปรัชญาสโตอิกและแนวคิด วงกลมแห่งการควบคุม มีความเชื่อมโยงกันอย่างลึกซึ้ง เพราะทั้งสองเน้นให้เราโฟกัสไปที่สิ่งที่เราสามารถควบคุมได้ และปล่อยวางสิ่งที่เราไม่สามารถควบคุมได้ การใช้ทั้งสองแนวคิดร่วมกันจะช่วยให้เราสร้างชีวิตที่มีความหมาย มีสติ และสงบสุขมากขึ้น
หากคุณสนใจที่จะเจาะลึกเรื่องการควบคุมตนเองเพิ่มเติม ลองอ่านบทความก่อนหน้าเกี่ยวกับ วงกลมแห่งการควบคุม (Circle of Control) แล้วคุณจะเข้าใจว่าทั้งสองแนวคิดนี้สามารถเป็นเครื่องมือที่มีพลังในการสร้างชีวิตที่คุณต้องการได้อย่างแท้จริง!