ชีวิตในปัจจุบันเต็มไปด้วยความวุ่นวายและความเครียดที่เราเผชิญทุกวัน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องงาน ความสัมพันธ์ หรือแม้กระทั่งเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ ในชีวิตประจำวัน หลายคนอาจรู้สึกเหมือนต้องดิ้นรนเพื่อให้ผ่านพ้นไปได้ แต่ถ้าฉันบอกคุณว่ามีวิธีที่จะทำให้คุณรู้สึกสงบและควบคุมชีวิตได้มากขึ้น? วิธีนั้นเรียกว่า “วงกลมแห่งการควบคุม” (Circle of Control) ซึ่งเป็นแนวคิดที่เรียบง่ายแต่ทรงพลัง ที่จะเปลี่ยนวิธีการตอบสนองต่อชีวิตของคุณ และช่วยให้คุณสามารถโฟกัสกับสิ่งที่ควบคุมได้จริง ๆ
วงกลมแห่งการควบคุมคืออะไร?
วงกลมแห่งการควบคุมเป็นการแบ่งสิ่งที่เราเผชิญในชีวิตออกเป็นสองประเภทหลัก:
- สิ่งที่เราควบคุมได้ – รวมถึงความคิด อารมณ์ การกระทำ และคำพูดของเรา สิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่เราเลือกและควบคุมได้โดยตรง
- สิ่งที่เราควบคุมไม่ได้ – ได้แก่ความคิด อารมณ์ การกระทำ และคำพูดของคนอื่น สิ่งเหล่านี้อยู่นอกเหนือการควบคุมของเรา และการพยายามควบคุมมันจะนำไปสู่ความเครียดและความไม่พอใจ
แนวคิดนี้ง่ายมาก: หยุดเสียเวลาไปกับสิ่งที่คุณควบคุมไม่ได้ และมุ่งเน้นไปที่การควบคุมตัวเองแทน นี่คือหัวใจของ การควบคุมตนเอง (Self Mastery)
การควบคุมตนเองสำคัญอย่างไร?
หลายครั้งเรามักจะเสียพลังงานไปกับสิ่งที่เราไม่สามารถควบคุมได้ เช่น การที่ใครบางคนแสดงอารมณ์ไม่ดีใส่เรา หรือคำพูดที่เราไม่ชอบจากคนอื่น สิ่งเหล่านี้เราควบคุมไม่ได้ แต่เราสามารถควบคุมได้ว่าตัวเราจะตอบสนองอย่างไร
การควบคุมตนเอง หมายถึงการยอมรับความรับผิดชอบต่อความคิด อารมณ์ การกระทำ และคำพูดของเราอย่างเต็มที่ การควบคุมตนเองช่วยให้เราตัดสินใจและดำเนินชีวิตไปในทิศทางที่สอดคล้องกับคุณค่าของเรา ทำให้เรามีความสุขและรู้สึกมั่นคงขึ้น แม้จะมีความวุ่นวายอยู่รอบตัวก็ตาม
วงกลมภายใน: สิ่งที่เราควบคุมได้
สิ่งที่เราควบคุมได้มีอะไรบ้าง? มันง่ายกว่าที่คิด โดยพื้นฐานแล้วมี 4 สิ่งที่เราควบคุมได้:
- ความคิดของเรา: ความคิดของเรากำหนดวิธีการที่เรามองโลก หากเราควบคุมความคิดของตัวเองได้ เราก็สามารถเปลี่ยนวิธีการมองปัญหาและเปลี่ยนทัศนคติเชิงลบให้เป็นบวกได้
- อารมณ์ของเรา: แม้ว่าบางครั้งอารมณ์จะเกิดขึ้นโดยไม่ทันตั้งตัว แต่เราสามารถควบคุมวิธีที่เราตอบสนองต่ออารมณ์เหล่านั้นได้ เราไม่จำเป็นต้องให้มันควบคุมชีวิตเรา
- การกระทำของเรา: การตัดสินใจและการกระทำในแต่ละวันของเราอยู่ในความควบคุมของเราเอง การควบคุมตนเองคือการลงมือทำในสิ่งที่ตั้งใจ ไม่ใช่แค่ตอบสนองตามสถานการณ์
- คำพูดของเรา: คำพูดของเราสามารถสร้างหรือทำลายได้ ดังนั้นการควบคุมคำพูดให้มีสติจะช่วยให้เรามีความสัมพันธ์ที่ดีขึ้นและหลีกเลี่ยงความขัดแย้ง
การมุ่งเน้นไปที่สิ่งที่เราควบคุมได้ช่วยให้เราดำเนินชีวิตด้วยความตั้งใจ และทำให้ชีวิตมีความสุขและสงบมากขึ้น
วงกลมนอก: ปล่อยวางสิ่งที่เราควบคุมไม่ได้
นอกจากนั้นยังมีสิ่งที่เราไม่สามารถควบคุมได้ ซึ่งรวมถึงความคิด การกระทำ อารมณ์ และคำพูดของคนอื่น การพยายามที่จะควบคุมสิ่งเหล่านี้จะทำให้เราเครียดและรู้สึกหงุดหงิด สิ่งที่ดีที่สุดที่เราสามารถทำได้คือ “ปล่อยวาง”
วิธีเริ่มต้นการควบคุมตนเอง
แล้วเราจะเริ่มควบคุมตัวเองได้อย่างไร? นี่คือเคล็ดลับง่าย ๆ ที่คุณสามารถนำไปใช้ได้:
- ฝึกสติในการรับรู้: เริ่มต้นด้วยการสังเกตว่าสถานการณ์ใดที่ทำให้คุณเครียด จากนั้นถามตัวเองว่านี่เป็นสิ่งที่ควบคุมได้หรือไม่ ถ้าไม่ ให้ยอมรับและปล่อยวาง
- โฟกัสที่การตอบสนองของคุณ: ชีวิตเต็มไปด้วยความไม่แน่นอน การเลือกวิธีตอบสนองแทนการตอบสนองแบบอัตโนมัติจะทำให้คุณมีพลังมากขึ้น
- ตั้งขอบเขตที่ชัดเจน: การตั้งขอบเขตทั้งทางอารมณ์และทางกายภาพเป็นสิ่งสำคัญในการปกป้องความสงบของคุณ
- ยอมรับความจริง: บางสิ่งในชีวิตเราไม่สามารถควบคุมได้ เมื่อคุณยอมรับสิ่งเหล่านี้ คุณจะรู้สึกปลดปล่อยและเบาขึ้น
ข้อคิดสรุป
ชีวิตเต็มไปด้วยความท้าทาย แต่เมื่อเรามุ่งเน้นไปที่การควบคุมตนเอง ความสงบและความสุขจะตามมา การควบคุมตนเองไม่ใช่การควบคุมทุกสิ่งรอบตัว แต่คือการควบคุมวิธีที่เราจะก้าวผ่านมันอย่างมีสติ
ครั้งหน้าที่คุณรู้สึกเครียดหรือวุ่นวาย ลองนึกถึงวงกลมแห่งการควบคุม โฟกัสที่สิ่งที่คุณควบคุมได้ แล้วปล่อยวางสิ่งที่ควบคุมไม่ได้ คุณจะพบว่าชีวิตจะเริ่มลงตัวมากขึ้น และคุณจะรู้สึกมีพลังและสงบมากขึ้นอย่างแน่นอน
การควบคุมตนเองเป็นกุญแจสำคัญ เริ่มต้นจากสิ่งเล็ก ๆ และฝึกฝนทุกวัน คุณทำได้แน่นอน!